Laat ik je meenemen naar een herkenbaar moment.
Vorige week, eindelijk nog eens afgesproken met een vriend. “Amai, lang geleden!” zegt hij. Ik knik. Schandalig eigenlijk, een half jaar niks laten horen. “Druk, druk, druk,” probeer ik mezelf goed te praten. We drinken een espresso. Hij schuift de koektrommel naar me toe. Voor ik het weet, heb ik een koekje in mijn mond. Automatisch. Geen seconde over nagedacht.
Instinctief gedrag.
En zo gaat het ook met zitten. Je ploft neer, zonder erbij stil te staan.
Maar wat doet dat eigenlijk met je lijf?
Wat is het probleem met stilzitten?
Het klinkt misschien gek, maar zelfs als je sportief bent, kan te veel zitten je gezondheid onderuit halen. De gemiddelde ondernemer – ja, ook jij, Martijn – zit het grootste deel van de dag. Achter de laptop, in meetings, ’s avonds op de bank. Zelfs als je drie keer per week sport, zit je nog steeds urenlang stil. En dat tikt aan.
Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat veel zitten bijna net zo ongezond is als roken of zwaar overgewicht. Je leest het goed. Een zittend leven is een sluipmoordenaar.
Meer dan tien uur per dag zitten? Dan stijgt je risico op vroegtijdig overlijden met 40 tot 60 procent. Of je nu sport of niet, dik of dun bent, rookt of niet – het maakt niet uit. Je lijf is niet gemaakt om stil te zitten. Punt.
Waarom kiezen we toch steeds weer voor die stoel?
Heel simpel: je brein is geprogrammeerd om energie te sparen. Vroeger, toen je nog moest jagen voor je eten, was dat slim. Nu is het een valkuil. Want de koelkast is altijd vol, de supermarkt open tot laat, en je hoeft nergens meer moeite voor te doen. Dus plof je neer zodra het kan.
Maar ondertussen stapelt dat energieoverschot zich op als vet rond je organen. En op de lange termijn? Klachten, ziekte, zelfs een korter leven.
Wat gebeurt er met je lichaam als je te veel zit?
Je spieren gaan in de spaarstand. “Use it or lose it,” zeggen ze in de topsport. Zit je uren stil, dan breek je spiermassa af – vooral in je benen. En laat dat nu net de motor zijn voor je vetverbranding en je energieniveau.
Lang zitten = langzaam aftakelen. Geen enkele positieve gezondheidseffecten, alleen maar verlies.
En sporten dan? Is dat genoeg?
Helaas, een paar keer per week sporten compenseert niet voor al dat zitten. Je kunt niet een hele dag zitten en denken dat je met een uurtje sporten alles goedmaakt. Zo werkt het niet.
Zelfs als je een gezond gewicht hebt en netjes je rondjes loopt, blijft te veel zitten een apart gezondheidsrisico. Het is alsof je je auto een beurt geeft, maar ondertussen de handrem erop laat staan.
En ja, ik weet het: na een lange dag wil je gewoon even hangen. Maar wist je dat tv-kijken nog dodelijker is dan gewoon zitten? Niet alleen omdat je dan nóg minder beweegt, maar ook omdat je sneller naar snacks grijpt. Voor je het weet, ben je een avond en een zak chips verder.
Moet ik dan de hele dag gaan staan?
Dat hoeft niet, maar je mag best wat vaker tegen je reflex in bewegen. Maak het jezelf niet te makkelijk. Zet je printer op een andere verdieping. Ga staand vergaderen. Neem de trap in plaats van de lift.
Let eens op hoe snel je in de trein naar een zitplaats zoekt. Probeer eens te blijven staan. Bouw beweging in op momenten dat je toch al iets moet doen.
Zelfs kleine keuzes maken een groot verschil.
Wat moet je onthouden?
Wees zuinig op je spieren. Laat ze niet verslonzen door urenlang stil te zitten. Kom vaker uit je stoel. Wil je gezond oud worden, dan is dat geen luxe, maar noodzaak.
En nu?
Gooi die afstandsbediening op Marktplaats. Maak van je bureau een sta-plek. Of – als je echt lef hebt – bouw een ‘doorgeef-bar’ waar je staand kunt werken of lezen.
Het hoeft niet moeilijk te zijn. Kleine aanpassingen, groot effect.
Herken je jezelf hierin?
Je bent niet de enige. Maar je hoeft het ook niet alleen te doen.
Wil je weten hoe je, ondanks een drukke agenda, toch fitter en energieker wordt?
Stuur me gerust een bericht.
Samen zorgen we dat je niet alleen aan het werk blijft, maar ook aan jezelf.
Want je lichaam is je belangrijkste bezit.
En geloof me: het voelt zoveel beter als je lijf weer meewerkt.